Noże ze stali damasceńskiej

Każdy, kto interesuje się nożami kuchennymi, z pewnością słyszał o nożach ze stali damasceńskiej. Ja słyszałem o wielu teoriach na jej temat (w kontekście noży i mieczy japońskich). Jedni twierdzili, że wykonywało się ją z tysięcy warstw stali inni, że rudę do jej produkcji wydobywano w Damaszku.Wykuwanie stali

Prawda może niektórych trochę zdziwić, ponieważ prawdziwa stal damasceńska była wytapiana, a nie skuwana (warstwy nie były efektem kucia) i pochodzi z Indii – w Damaszku prawdopodobnie tylko obrabiano wydobytą i wytopioną w Indiach stal. Tak naprawdę nigdy nie miała nic wspólnego ze stalą wykorzystywaną przez japońskich płatnerzy – choć ta była równie niezwykle pracochłonna oraz wymagała wielkiego kunsztu i precyzji to były to zupełnie inne technologie łączone ze sobą wyłącznie ze względu na specyficzny wzór na stali.

Obecnie prawdziwa stal damasceńska istnieje wyłącznie w muzeach i prywatnych kolekcjach antyków – ok. 1700 roku wyczerpała się ruda a/lub receptura została zapomniana. Aktualnie nikt nie potrafi wykonać tego, co powstawało w Indiach/Persji kilkaset lat temu.

W dzisiejszych czasach stalą damasceńską potocznie nazywamy stal warstwową, w której produkcji od stuleci najlepsi są Japończycy i tu plotki o kilkudziesięciu tysiącach, a nawet milionach warstw stali są jak najbardziej prawdziwe.

To Japońskie miecze, miały po kilka mionów warstw stali i były tak ostre, że potrafiły przeciąć nawet kilka ciał naraz (w średniowieczu miecze samurajskie przechodziły testy ostrości – często na skazańcach). Podczas produkcji miecza każdy proces był ceremonią, a stosowane techniki znacząco wyprzedzały tamte czasy – jak np. hartowanie selektywne na klingę nanoszono specjalnie przygotowaną glinę (glinka, węgiel drzewny, piasek i kilka innych składników będących sekretem kowala), przy czym na grzbiecie nakładano grubszą warstwę a przy ostrzu cieńszą, w efekcie po zahartowaniu powstawała pofalowana linia „Hamon” – z jednej jej strony grzbiet zostawał elastyczny a z drugiej ostrze twardsze.

Na produkcję noży kuchennych Japońscy kowale przestawili się na dobre po przegranej wojnie w 1945 roku, to wtedy Amerykanie zabronili im produkcji mieczy, a praktyczny naród przebranżowił się i przeniósł stulecia doświadczeń do branży nożowej. Aktualnie japońskie huty dopracowały do perfekcji proces produkcji stali oraz ich składy. To tu powstały takie gatunki jak ShirogamiAogamiVG-10 czy SRS-13 i tylko tu są obrabiane, często bardzo tradycyjnymi metodami zapożyczonymi z dawnego procesu kucia mieczy (tylko usprawnione). Japonia nie eksportuje wielu rodzajów swojej stali dla tego np. nóż ze stali VG-10 może być wyłącznie made in Japan.

Dzisiejsze noże największych kowali to małe dzieła sztuki nie tylko ze względu na ostrze, ale również rękojeść. Ręcznie kuta stal ma o wiele większą gęstość i lepsze właściwości niż jej maszynowy odpowiednik. Mistrzowie tacy jak Takeshi Saji i Tsukasa Hinoura tworzą kolorową stal damasceńską, skuwając twardy rdzeń ze stalą w różnych kolorach, a Yu Kurosaki łączy wielowarstwową szybkotnącą stal proszkową SRS-13 z rękojeścią z prawdziwego turkusu.

Niestety praca przy gorącym piecu i wielkim głośnym młocie nie jest najłatwiejsza, a wielu mistrzów nie ma następców: mistrz Hattori ma ponad 80 lat i już nie pracuje, a mistrz Takeshi Saji ma ponad 70 lat i nie ma następcy.

Na koniec rozwieje jeszcze jeden mit o japońskich nożach damasceńskich często powielany na polskich forach mówiący o tym, że warstwy te są wytrawiane – Japońskie noże mają prawdziwe warstwy, które są efektem kucia wielu rodzajów stali (miękkiej i twardszej na przemian) – czasami podkreślane przez delikatne piaskowanie klingi (piasek nie rusza twardszej stali, a na miękkiej pojawia się delikatne zmatowienie) jedyne trawienie, jakie czasami występuje dotyczy, logo producenta – niektórzy jak Tojiro czy Global wytrawiają swoje logo na klindze inni jak np. Satake używają do tego graweru laserowego.

Traditional Tamahagane Honoyaki Nóż Szefa kuchni 21 cm

Traditional Tamahagane Honoyaki Nóż Szefa kuchni 21 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
6 799,00 zł
Traditional Tamahagane Honoyaki Nóż Szefa kuchni 21 cm

Traditional Tamahagane Honoyaki Nóż Szefa kuchni 21 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
6 799,00 zł
Takeshi Saji Art Black Color VG-10 Nóż Santoku 18 cm

Takeshi Saji Art Black Color VG-10 Nóż Santoku 18 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
6 299,00 zł
Takeshi Saji Art Black Color VG-10 Nóż Bunka 17 cm

Takeshi Saji Art Black Color VG-10 Nóż Bunka 17 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
6 299,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż Szefa kuchni 24 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż Szefa kuchni 24 cm R-2

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
3 999,00 zł
Takeshi Saji SRS-13 Chiński Nóż do siekania 22 cm

Takeshi Saji SRS-13 Chiński Nóż do siekania 22 cm

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
3 389,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż Szefa kuchni 21 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż Szefa kuchni 21 cm R-2

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
3 299,00 zł
Takeshi Saji SRS-13 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Takeshi Saji SRS-13 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 989,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż Nakiri 17 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż Nakiri 17 cm R-2

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
2 899,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż Santoku 18 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż Santoku 18 cm R-2

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
2 799,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż Szefa kuchni 18 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż Szefa kuchni 18 cm R-2

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
2 799,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż uniwersalny 15 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż uniwersalny 15 cm R-2

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
2 599,00 zł
Shigeki Tanaka SG2 Heban Nóż Santoku 16,5 cm

Shigeki Tanaka SG2 Heban Nóż Santoku 16,5 cm

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
2 499,00 zł
Yoshimi Kato SG2 Turquoise Nóż Szefa kuchni 21 cm

Yoshimi Kato SG2 Turquoise Nóż Szefa kuchni 21 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
2 399,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż uniwersalny 13 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż uniwersalny 13 cm R-2

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 299,00 zł
Takeshi Saji YBB Nóż Szefa 24 cm VG-10

Takeshi Saji YBB Nóż Szefa 24 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 299,00 zł
Takeshi Saji Color Aogami#2 Nóż Santoku 18 cm

Takeshi Saji Color Aogami#2 Nóż Santoku 18 cm

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
2 299,00 zł
Tojiro Atelier EB Forged VG-10 Nóż Bunka 17 cm

Tojiro Atelier EB Forged VG-10 Nóż Bunka 17 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 299,00 zł
Tojiro Aogami Damascus Nóż Yanagi Sashimi 30cm

Tojiro Aogami Damascus Nóż Yanagi Sashimi 30cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
2 289,00 zł
Takeshi Saji WBB Nóż do obierania 9 cm R-2

Takeshi Saji WBB Nóż do obierania 9 cm R-2

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 199,00 zł
Ryusen Hamono VG-10 Nóż Szefa kuchni 21 cm

Ryusen Hamono VG-10 Nóż Szefa kuchni 21 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 199,00 zł
Mcusta Zanmai Ultimate Aranami VG-10 Nóż Santoku 18 cm

Mcusta Zanmai Ultimate Aranami VG-10 Nóż Santoku 18 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
2 159,00 zł
Takeshi Saji IW Nóż Szefa 21 cm VG-10

Takeshi Saji IW Nóż Szefa 21 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 149,00 zł
Takeshi Saji IW Nóż Bunka 17 cm VG-10

Takeshi Saji IW Nóż Bunka 17 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
2 049,00 zł
Yoshimi Kato SG2 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Yoshimi Kato SG2 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 999,00 zł
Shigeki Tanaka SG2 Heban Nóż uniwersalny 13,5 cm

Shigeki Tanaka SG2 Heban Nóż uniwersalny 13,5 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 999,00 zł
Tojiro Aogami Damascus Yanagi-Sashimi 27cm

Tojiro Aogami Damascus Yanagi-Sashimi 27cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 989,00 zł
Takeshi Saji IW Nóż Santoku 18 cm VG-10

Takeshi Saji IW Nóż Santoku 18 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 989,00 zł
Takeshi Saji YBB Nóż Santoku 18 cm VG-10

Takeshi Saji YBB Nóż Santoku 18 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
1 989,00 zł
Takeshi Saji YBB Nóż Szefa 21 cm VG-10

Takeshi Saji YBB Nóż Szefa 21 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 989,00 zł
Takeshi Saji YBB Nóż Bunka 17 cm VG-10

Takeshi Saji YBB Nóż Bunka 17 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 989,00 zł
Takeshi Saji YBB VG-10 Nóż Nakiri 17 cm

Takeshi Saji YBB VG-10 Nóż Nakiri 17 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 989,00 zł
Takeshi Saji IW Nóż Szefa Kuchni 18 cm VG-10

Takeshi Saji IW Nóż Szefa Kuchni 18 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 899,00 zł
Ryusen Hamono VG-10 Nóż Szefa kuchni 18 cm

Ryusen Hamono VG-10 Nóż Szefa kuchni 18 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 899,00 zł
Ryusen Hamono VG-10 Nóż Santoku 17 cm

Ryusen Hamono VG-10 Nóż Santoku 17 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 899,00 zł
Yu Kurosaki Fujin-B VG-10 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Yu Kurosaki Fujin-B VG-10 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 889,00 zł
Katsuto Tanaka Gingami Damacus Nóż uniwersalny 16 cm

Katsuto Tanaka Gingami Damacus Nóż uniwersalny 16 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 869,00 zł
Tojiro Atelier Forged VG-10 Nóż Santoku 17 cm

Tojiro Atelier Forged VG-10 Nóż Santoku 17 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 799,00 zł
Tojiro Atelier Forged VG-10 Nóż Nakiri 16,5 cm

Tojiro Atelier Forged VG-10 Nóż Nakiri 16,5 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 799,00 zł
Yauji Aogami#2 Damascus Nóż Yanagiba 30 cm

Yauji Aogami#2 Damascus Nóż Yanagiba 30 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 799,00 zł
Nakagawa Gingami Nóż Szefa kuchni 24 cm

Nakagawa Gingami Nóż Szefa kuchni 24 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 799,00 zł
Shigeki Tanaka VG-10 Damascus Nóż Szefa kuchni 27 cm

Shigeki Tanaka VG-10 Damascus Nóż Szefa kuchni 27 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 749,00 zł
Tojiro Aogami Damascus Yanagi-Sashimi 24cm

Tojiro Aogami Damascus Yanagi-Sashimi 24cm

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
1 699,00 zł
Yoshimi Kato SG2 Nóż Szefa kuchni 21 cm

Yoshimi Kato SG2 Nóż Szefa kuchni 21 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 699,00 zł
Tojiro Flash Nóż do pieczywa 24 cm

Tojiro Flash Nóż do pieczywa 24 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 599,00 zł
Tojiro Flash VG-10 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Tojiro Flash VG-10 Nóż Szefa kuchni 24 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 599,00 zł
Takeshi Saji IW Nóż uniwersalny 15 cm VG-10

Takeshi Saji IW Nóż uniwersalny 15 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 599,00 zł
Takeshi Saji SRS-13 Nóż uniwersalny 13 cm

Takeshi Saji SRS-13 Nóż uniwersalny 13 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 599,00 zł
Tamahagane Kyoto VG-5 Nóż szefa kuchni 27 cm

Tamahagane Kyoto VG-5 Nóż szefa kuchni 27 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 599,00 zł
Nakagawa Gingami Nóż Kiritsuke Gyuto 21 cm

Nakagawa Gingami Nóż Kiritsuke Gyuto 21 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 599,00 zł
Tsunehisa SLD Nóż Szefa kuchni 21 cm

Tsunehisa SLD Nóż Szefa kuchni 21 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 549,00 zł
Takeshi Saji IW Nóż uniwersalny 13 cm VG-10

Takeshi Saji IW Nóż uniwersalny 13 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
1 529,00 zł
Takeshi Saji YBB Nóż uniwersalny 15 cm VG-10

Takeshi Saji YBB Nóż uniwersalny 15 cm VG-10

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 499,00 zł
Yoshimi Kato SG2 Nóż Bunka 16,5 cm

Yoshimi Kato SG2 Nóż Bunka 16,5 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 499,00 zł
Yoshimi Kato SG2 Nóż Santoku 16,5 cm

Yoshimi Kato SG2 Nóż Santoku 16,5 cm

Wysyłka w ciągu 48 godzinWysyłka w ciągu 48 godzin
1 499,00 zł
Hatsukokoro Gingami Blank Nóż Szefa kuchni 21 cm

Hatsukokoro Gingami Blank Nóż Szefa kuchni 21 cm

Wysyłka w ciągu 24-48 hWysyłka w ciągu 24-48 h
1 499,00 zł
Hatsukokoro Gingami Damascus Nóż Santoku 18 cm

Hatsukokoro Gingami Damascus Nóż Santoku 18 cm

Wysyłka w ciągu 24 hWysyłka w ciągu 24 h
1 499,00 zł